"STRES"
"STRES"
STRES: Bireyin kendini huzursuz veya baskı altında hissettiğinde verdiği fiziksel, zihinsel, duygusal ve davranışsal tepkiler bütünüdür.
**Stres insan hayatında, olmazsa olmaz denilecek seviyede ve herkesin her an karşılaşabileceği bir durumdur.
**Önemli olan stresin varlığının farkında olabilmek, onunla baş edebilmek ve kontrol altına alabilmektir
**İnsan kendi stresini yönetebiliyorsa ve onun etkilerini en aza indirip onunla yaşayabiliyorsa psikolojik sağlamlığına katkı sağlayabilir ve güçlü bireyler olabilir.
STRES FAYDALI MIDIR?
**“Stresin faydaları da vardır. Stresi bir vahşi ata benzetecek olursak, o atı yönetebilirsek bize fayda sağlar. (N.TARHAN)
**Stresi yenmek yoktur fakat onu yönetebiliriz. Kontrol edilebilen stres beynin çalışmasını sağlar. (N.TARHAN)
**Bir rüzgâr düşünün, herkes uçurtmayı o rüzgârın uçurduğunu sanır ama aslında onu uçuran, uçurtmanın rüzgâra karşı aldığı doğru pozisyondur. Eğer strese karşı doğru pozisyonu alırsak bizi doğru yerlere götürür.”(N.TARHAN)
STRES BELİRTİLERİ
1-KENDİNİZDEKİ STRES BELİRTİLERİ!!!
**Saldırganlık ve kayıtsızlık
**Sıkıntı, gerilim hali
**Sinirlilik
**Neşesizleşme, durgunlaşma, çökkünlük hali
**Dinlenmeyle geçmeyen yorgunluk
**Unutkanlık
**Huzursuzluk, korkulu rüyalar
**Karamsarlık, kendini küçük görme, yalnızlık hissi
**Özgüven eksikliği
**Yersiz suçluluk hissetme
**Sosyal hayattan uzaklaşma
**Tırnak yeme, yerinde duramama
KENDİNİZDEKİ STRES BELİRTİKLERİ!!!
****Organik açıklaması olmayan:
**Düşük enerji, güçsüzlük
**Ağız kuruluğu
**Cinsel İstekte azalma
**Üşüme, titreme
**Vücutta uyuşukluk, karıncalanma hissi
**Sebepsiz çarpıntı
**Yersiz soğukluk, sıcaklık hissi
**Baş ağrıları, baş dönmeleri
**İdrar sıklığı
**Mide bulantısı, kusma, ishal
**Uyku (insomnia-az uyku, hipersomnia-aşırı uyku), iştah bozukluğu(çok yeme ya da az yeme)
**Konuşma güçlükleri
**Uykuda diş gıcırdatma, konuşma
**Gürültüye ve sese karşı duyarlılık
BAŞKALARININ STRES BELİRTİLERİ!!!
**Gittikçe artan alkol, sigara, psikoaktif madde kullanımı
**Stres verici inkar
**Heyecansal patlamalar
**Kolay heyecana kapılma
**Ani davranışlar
**Yetersiz yeme, içme ya da aşırı yeme içme
**Negativistik (olumsuz) tutum başlaması
**Çocuksu tepkiler
**Huzursuzluk
**Gereksiz riske girme
GRUP İÇİNDE STRES İŞARETLERİ
**Tartışmaların artması
**Şikayetlerin artması
**Çalışma ahenginin bozulması
**Kurallara önem vermemek
**Üretkenliğin düşmesi
**Eleştiriye karşı duyarlılık
**Hastalık için başvurunun artması
**Otoriteye saygısızlık, itaatsizlik
STRES VE BAKIŞ AÇIMIZ
Bilge bir zatın talebesi sürekli her şeyden yakınıyor, şikayet ediyor, karamsar davranışlar sergiliyordu.Söylediklerinin çoğu haklıydı.Bilge kişi sürekli onu izliyordu.
Bir gün bir avuç tuz aldı bir bardak su ile karıştırdı.İçmesini istedi; öğrencisi ağzına almasıyla çıkarması bir oldu.
-Neden tükürdün, dedi bilge hoca.
-Öğrencisi ”Çok acı” diye cevap verdi.
Hocası onu aldı gölün kenarına götürdü.Aynı miktar tuzu göle attı.Gölden bir bardak su aldı ve öğrencisine içirdi.
-Nasıl,diye sordu.
-Çok nefis, diye cevap aldı.
Bilge kişinin yorumu şöyleydi “Oğlum hayattaki zorluklar bir tutam tuz gibi onu duygularınla geniş karşılarsan sana zarar vermez. Sarayda kederli, zindanda mutlu olmak insanın elindedir.”
**İnsanın yaşam tarzı ve kişilik yapısı dünyaya bakış biçimi ile stresin o kişideki etkisi arasında bağlantı verir.
**İnsani uçan bir balon da hayal edersek, balonla yükseldikçe aşağıdan dağ gibi görünen şeyler küçük tepeciklere dönüşecektir. Bu sebeple stres veren bir olaya veya duruma ne kadar geniş açıyla bakabilirsek o stres yaratan durum ya da olay o kadar küçülecek ve çözülecektir
**İnsanı strese sokan yanlışlardan birisi de; hayattan ve diğerlerinden beklentinin büyüklüğü ve beklentin sabitliği.
**insan hayattan veya herhangi birinden aşırı olumlu ve büyük beklentilere girdiği zaman olası bir olumsuz durum da çok çabuk yıkılabilir ve yoğun bir strese mağruz kalabilir.
**Bu durum da birey; beklenti skalasını, çeşitliliğini genişlettiğinde ve aynı zamanda sadece tek bir beklentiye saplanıp bağlanmadığında, stresin olası yıkıcı etkilerini daha çabuk bertaraf edip stresi kontrol altına alabilirler.
Rosenman ve Friedman’ın geliştirdikleri A tipi ve B tipi tutum maddeleri strese yatkınlık açısından iyi bir ölçek olmaktadır.
A Tipi Kişilik
**Aceleci,
**Sabırsız,
**Rekabetçi ve saldırgandır.
B Tipi Kişilik
**Rahat,
**Sakin,
**Sabırlı,
**Keyiflidir.
**A tipi insanlar B tipine oranla 3 misli daha fazla kalp hastalığı geçiriyorlar.
**Başarılı olmak için günümüz dünya görüşü A tipi kişiliği özendirmektedir. Kazanmak, sahip olmak, elde etmek, tüketmek özendirilmektedir.
**Beklenti düzeyinin yükselmesi tüketim modeline dayanan ekonominin lokomotifi olmaktadır.Tüketimi, lüks yaşamı, çok harcamayı özendiren yarışmacı, rekabetçi ekonomi anlayışı sonucu insanlar üzerinde zaman ve başarı baskısı oluşturmaktadır.Bu baskı gerilimin artışını ve bir çok strese bağlı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
**A tipi bir kişi sabah evden telaşla çıkar, plansızdır, adam gibi kahvaltı yapmaz, işe vardığında fazla görev üstlenir, dikkati kolay dağılır, işe kendini kaptırır, hızlı karar alır.Toplantılarda işi son dakikaya bırakır, kendine fazla güvenir, öğle tatili yapmamayı tercih eder.İnsanları yönetirken fazla düşünmeden haksız taleplerde bulunur. Dinlemeyi sevmez. Aileye vakit ayırmaz, geç saatlere kadar çalışır.
Not: Bu yazının hazırlanmasında Psikolojik Danışman Mustafa KALAYLI'nın katkıları ve Prof. DR Nevzat TARHAN'ın katkıları başta olmak üzere birçok kaynaktan faydalanılmış olup psikoloji, stres, stres belirtileri, a tipi kişilik, b tipi kişilik, stresin nedenleri, stresin nedenleri ve belirtileri, strese girmek, stresin etkileri nelerdir kısaca stresin psikolojik etkileri, ile ilgilidir.
Share This:
MUSTAFA KALAYLI
I'SİTEMİZDE; İNSAN VE İNSANLIĞA FAYDALI OLABİLECEK "İYİ, DOĞRU VE GÜZEL OLAN HER ŞEY" SİZLERİN İSTİFADENİZE SUNMAKTAYIZ ....
Yorum Yok " "STRES" "