ÇALMA
ÇALMA
**0-5 yaşları arasında çocuğun izinsiz aldığı herhangi bir şeyi çaldı ya da hırsızlık olarak algılanmamalıdır.
Neden:
**Bu dönemde (0-5 yaş) çocukta doğuştan mülkiyet (sahiplik) kavramı yoktur, çevresinde gördüğü hoşuna giden ya da gereksinim duyduğu eşyayı çocuk kendine mal etmeye veya düşünmeden kullanmaya girişir.
**Çocuklarda çalma davranışının büyük bir bölümü aile ve çevresinin çocuğa, mülkiyet ve kişilik haklarına saygı göstermesi konusunda gerekli kavram ve alışkanlıkları aşılamakta yetersiz kalmasından ileri gelir.
Aileye Öneriler:
** 0-5 yaşlarında çalmalar normal ve o dönemin özelliğidir. çünkü çocukta aidiyet duygusu ve mülkiyet kavramı gelişmemiştir. Bu yüzden çocuğa çaldı yada hırsız gibi ithamlarda bulunulmamalıdır. Bu durum herhangi bir problem oluşturmaz.
**Mülkiyet anlamı, çocuğa ailesi tarafından kavratılmalıdır.
Çocuklarda Görülen Çalma Davranışının Nedenleri
**Kendisine ilgisiz davranan anne-babasının ilgisini çekmek.
**İhtiyacı olmadığı halde isteğini bastıramaması. (Nedeni: içsel dürtüsünü boşaltmaktan kaynaklanır (patolojik hırsızlık)).
**Maddi yetersizlikler sonucu kendisinde bulunmayan eşyaya karşı alma isteği.
**Sosyal bir gruba kabul edilip ilgi çekmek için yapılan çalışmalar
**Sevgi yoksunluğu karşısında aileden öç almak için yapılan çalmalar
**0-5 yaşları arasında mülkiyet duygusu gelişmediği için başkasının eşyasını alma. (Bunu çalma olarak nitelendiremeyiz)
**Çocuğu ailelerin yanlış yetiştirmesi (Başkalarının haklarına ve mallarına saygı göstermesi zamanında öğretilememiştir)
**Ailenin aşırı baskısı sonucu çocuğun ana-baba otoritesine karşı gelmek için yaptığı çalmalar
**Olumsuz arkadaş grupları çocuğu çalmaya yönlendirebilir.
ÇALMA ÇEŞİTLERİ
A. Çalınan Objenin Kullanılmasına Göre Hırsızlıklar;
1. Yarar Sağlamayan Hırsızlıklar
2. Gereksinim Hırsızlıkları
3. Cömertlik Hırsızlıkları
1.YARAR SAĞLAMAYAN HIRSIZLIK
**En sık görülen hırsızlıklardandır.
**Çocuğun hiçbir kazancı olmadığı halde alma(çalma) isteğini bastıramaması sonucu yaptığı hırsızlıktır.
Kleptomani’ den farkı: Yarar sağlamayan hırsızlık, yaş olarak küçüktür. Nedenleri konusunda (etiyolojik) farklıdır.
2.CÖMERTLİK HIRSIZLIKLARI
**Genellikle kendisine bir arkadaş grubu edinebilmek ve o gruba ait olabilmek için aile-sinden gizlice aldığı parayla, çevresine küçük hediyeler alarak dağıttığı çalma biçimidir. (arkadaşlarına çikolata alma).
3.GEREKSİNİM HIRSIZLIKLARI
**Maddi yetersizlikler sonucu çocuğun ihtiyacı olan herhangi bir şeyi başkalarından çalarak karşılaması, bu tür hırsızlıktır.
**Bu tür hırsızlığı ortadan kaldırmak için maddi olanakları düzeltmek gereklidir.
B. Patolojik Hırsızlıklar;
1. Saldırgan Hırsızlık
2. İçtepisel (İmpulsive) Hırsızlık
3. Zevk Hırsızlığı
4. Telafi Hırsızlığı
1.SALDIRGANLIK HIRSIZLIKLARI
**Bu tür hırsızlıkların amacı karşıdakine zarar vermektir. Çocuk çaldığı nesneden dolayı karşıdakinin zarar göreceğini bilir zaten amacı da budur.
**Temel hedef karşıya zarar vermek.
Örnek: Bir şirketi batırmak için hesaplarındaki bütün parayı çalmak.
2.İÇTEPİSEL HIRSIZLIK (İMPULSİVE)
**Çalma eylemi, düşünülmeksizin ve bir plân yapılmaksızın gerçekleştirilir.
**Bir plan-program yapılmaksızın dürtüsel gerçekleşen hırsızlıklardandır.
Yarar Sağlamayan Hırsızlık ile İçtepisel Hırsızlık Farkı:
**Her ikisi de dürtüsel olmasına karşın
**İçtepisel Hırsızlıkta plan ve program yoktur.
**Yarar Sağlamayan Hırsızlıkta plan ve program vardır.
3.ZEVK HIRSIZLIĞI
**Çalma zevki her şeyden öncedir.
**Tehlike ve korkuyu yenme zevkiyle birliktedir.
Örnek: Bu tür hırsızlıklar ergenlerde ve çete suçlarında görülür.
Zevk hırsızlığındaki amaç; Bu tür hırsızlıklarda yeni ve heyecan verici deneyimler yaşamak ya da çevresini atlatarak bir üstünlük veya egemenlik duygusu elde etmek amacı yatmaktadır.
**Çocuk ve gençlerde bu isteklerin doyurulması, doğal ruhsal gereksinimdir. Bu istekler yararlı bir takım eğitsel faaliyetlere yönlendirilmediği taktirde, çocuk bunu, komşunun bahçesinden meyve, pastacıdan çörek vb.., otellerden havlu çalma yoluyla doyurmaya kalkışır.
**Bu tür hırsızlıklar genel olarak grup halinde işlenir ve çoğunlukla çalınan nesne ile bir gereksinmeyi karşılamak söz konusu değildir.
4.TELAFİ HIRSIZLIĞI
**En önemli nedeni sevgi eksikliğidir.
**Ailenin ilgisizliği, yeni bir kardeşin aileye katılması, akranlar arası kıyaslama yapılması gibi nedenlerle çocukta oluşan duygusal boşluğu karşılamak için ya da sevgi eksikliğini telafi etmek için yapılan hırsızlıklardandır.
Örnek: Çocuk hırsızlık yapıyor. Yakalanınca öğretmeni veya çocuk şubedeki polisler daha fazla ilgi gösteriyor.
Nedeni: Çocuk aileden bulamadığı sevgi ve ilgiyi başkalarıyla telafi ediyor.
**Telafi Hırsızlığını Ortadan Kaldırmanın yolu; ebeveyni sevgi konusunda bilgilendirmek gerekir.Yani anne-babanın sevgiyi artırması gerekir
KLEPTOMANİ (ZORLANTILI ÇALMA HASTALIĞI)
**Kleptomani: İhtiyacı olmadığı, hemen kullanmayacağı halde ve maddi değeri nedeniyle satma düşüncesi olmadan bir takım nes-neleri izinsiz olarak alarak, onlara sahip olma şeklinde bir dürtü kontrol bozukluğudur.
**Kişinin aslında o malı satın alabilecek yeterli maddi birikime sahip olduğu, ancak buna rağmen bu davranışı gerçekleştirdiği gözlenmiştir. (Genelde küçük şeyleri çalarlar)
**Genelde değersiz şeyleri çalarlar.
Kleptomani Hastalığına Neden Olabilecek Etmenler
**Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz koşulların sonucu gelişen kayıp yaşantıları önemli etkenler arasındadır. Kleptomanik davranışlar da bunların etkisini gidermeye yöneliktir.
**Çocukluk döneminde yaşanan travmalar (ana-baba ölümü, aile içi şiddet…)
**Kişinin öz saygısı ve değerliliğine yönelik yapılan saldırılar, ilerleyen dönemlerde kişinin olgun bir benlik yapısı geliştirmesine engel olur ve bu tür davranışlara zemin hazırlar.
**Çok etkileyici bir parfüm ya da kişi için cinsel anlam ifade eden bir kitap, kolayca çanta ya da elbise cebine girebilmektedir. Bu kişilerde sıklıkla cinsellikle ilgili sorunlara da rastlanabilmektedir.
**Çeşitli psikiyatrlara göre çocukta 3-5 yaş arasında gözlenen ve Freud tarafından “fallik dönem” olarak adlandırılan, çocuğun cinsel organlara yönelik ilgi ve hareketlerinde artışın olduğu dönemlerde karşılaşılan sorunlarla ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Not: Bu yazının hazırlanmasında James N. Butcher'in "Anormal Psikoloji" kitabı ile Daniel T. Sciarra, Vance L. Austin'in "Çocuklarda ve Ergenlerde Duygusal ve Davranışsal Bozukluklar" kitabından faydalanılmış olup ders, davranış ve uyum problemleri ders notları, hastalık, hırsızlık, hırsızlık çeşitleri,hırsızlık hastalığı, çalma hastalığı nasıl tedavi edilir, çalma hastalığı nedenleri, çalma hastalığı belirtileri ile ilgilidir
Yorum Yok " ÇALMA "