GRUBUN BİREYİN VERİMLİLİĞİNE ETKİSİ
GRUBUN BİREYİN VERİMLİLİĞİNE ETKİSİ
Grubun Bireyin Verimliliği Üzerindeki İki Etkisi:
A.Sosyal hızlandırma
B.Sosyal kaytarma
**Steiner, Gruplarda Yapılan İşleri Dört Farklı Grupta Toplamıştır
İlk Grupta: Toplam İş türleri, gruptaki her üyenin katkılarının birleşmesi sonucu ortaya çıkan işlerdir.
Örnek: Ağır bir eşyayı kaldırırken, bir gruba verilmiş bir dönem ödevi yaparken veya ortaklaşa yemek yaparken, gruptaki her üyenin yaptıkları birbirine eklenir ve sonuç oluşur.
Sonucun iyi olup olmaması: herkesin kişisel çabasına ve bu çabaların ne kadar iyi koordine edildiğine bağlıdır.
İkinci Grupta: Topladığı iş türleri, bütün üyelerin katkılarının ortalamasının alınarak sonuca varıldığı iş türleridir.
Örnek: Bir grup ekonomisti bir arada düşünün ve hepsi gelecek senenin enflasyon oranı ile ilgili tahminlerde bulunsun.
Sonuç Olarak: Aşağı yukarı bir fikir edinebilmek için grupta yapılan tahminlerin ortalamasının alınması faydalı olacaktır. Böylece fazlasıyla olumlu olanlarla, fazlasıyla olumsuz olanlar birbirini sıfırlar ve ortalama bir fikir elde edilebilir.
Üçüncü Grup: İşlerde grubun en iyi üyesinin performansı grubun tümünün performansını belirler.
Örnek: Tübitak sınavlarına giden bir grup lise öğrencisini düşünelim. Sınavlara grup olarak katılmalarına rağmen, gruptaki bir öğrencinin verilen problemi çözmesi grubun tümünün başarılı olmasını sağlar. Diğer üyelere sadece problemin çözümünün doğru olup olmadığını kontrol etmek düşer.
Sonuç olarak: Gruptaki en iyi öğrencinin problemi çözmesi grubun tümünün başarılı olmasını sağlar
Dördüncü Grupta: Grubun başarısının grubun en zayıf üyesinin performansıyla belirlendiği işler gelir.(Gruptaki üyeler bir kişi dışında çok iyi olsa bile, bu çok anlamlı olmayabilir)
Örnek: Birlikte tırmanan bir grup dağcı birbirlerini beklemek zorunda oldukları için, ancak grubun en yavaş tırmanan üyesinin hızında ilerleyebilir.
Deneyin Genel Sonuçları
Birinci ve İkinci Grup türündeki işlerde, grupların bireylerden genellikle daha başarılı olduklarını söyleyebiliriz.
Üçüncü Grup türündeki işlerde, gruplar bireylerden daha başarılı olma eğilimi gösterirler, çünkü başarı büyük ölçüde, gruptaki en iyi kişi tarafından belirlenir.
Dördüncü Grup türünde işlerde bireyler gruplardan daha başarılı olurlar, çünkü böylece gruptaki en zayıf üyeye bağımlı olmaktan kurtulurlar.
Grubun Başarısı: Yapılan işin türünden başka, gruptaki üye sayısına da sıkı sıkıya bağlıdır
**Steiner’in ilk grupta topladığı iş türlerini düşünürsek, üye sayısı arttıkça, toplanacak katkıların da sayısının arttığını ve bunun grubun performansı açısından olumlu olacağını düşünebiliriz.
**Üye sayısının artmasıyla, katkıların koordine edilmesi zorlaşmakta ve bundan dolayı motivasyon da düşmektedir.
**Demek ki, grubun yaptığı işin türü kadar gruptaki üye sayısı da performansa etki etmektedir.
**Demek ki, grubun yaptığı işin türü kadar gruptaki üye sayısı da performansa etki etmektedir.
SOSYAL HIZLANDIRMA
Sosyal Hızlandırma: Bir kimsenin kendi kendine yaptığından daha fazlasını grup içinde yapması. (Grubun içinde bireyin yalnız olduğundan daha fazla iş çıkartmasıdır)
**Öğrenmenin grup içinde daha yavaş olduğu tespit edilmiş.
**Grup halinde yapılan işin miktarının arttığını fakat kalitesinin azaldığı gözlenmiştir.
**Sosyal Hızlandırma bazen performansı artırır bazen de azaltır.
**Sosyal hızlanmanın nedeni üzerinde duran iki kuram:
**Sosyal hızlanmanın nedeni üzerinde duran iki kuram:
Zajonc'a Göre Güdü Kuramının Yorumu
**Grup içinde olmak, bazen bireyin verimini arttırmakta, bazen azaltmaktadır.
Zajong'a göre bunun nedeni:
**Başka kimselerin varlığı, kişinin güdülenmesini ve faaliyet düzeyini arttırır. Böyle olunca, kişinin yapma eğiliminde olduğu (baskın) tepkilerini yapma olasılığı artar.
**Böylece, kişinin yanlış yapma eğilimi varsa, grup içinde yanlışları artacak; doğru yapma eğilimi varsa da, doğru işlem yapma olasılığı artacaktır.
Grup içinde olmak kişide güdülenmeyi artırır. Ne tür bir güdülenmedir?
**Grup içinde yarışma duygusunun(rekabet) arttığı düşünülebilir.
**Daha önemli söz konusu olabilecek bir diğer duygu, kişinin başkaları tarafından değerlendirileceğini düşünmesidir
**Sosyal hızlanmanın nedeni üzerinde duran bir diğer kuram da
DİKKAT ÇELİŞKİSİ KURAMIDIR.
**Bu kuramda artan faaliyet düzeyi ile ilgilidir.
**Bu kurama göre başkalarının yanında artan faaliyet üzeyinin nedeni; kişinin dikkatini bir taraftan ortamda bulunan kişilere ve bir taraftan da yapılması gereken işe vermesi söz konusu olduğunda yaşadığı zorluktur. Yani dikkat etrafta bulunanlar ve yapılmakta olan iş arasında bölünür ve bu durumun yarattığı çelişki kişinin faaliyet düzeyini arttırır.
**Sonuç olarak baskın tepkilerde artma, baskın olmayan tepkilerde azalma gözükür
SOSYAL KAYTARMA
Sosyal Kaytarma: Birden çok kişinin emeğinin geçtiği bir işte, kimin ne ölçüde katkıda bulunduğunu saptamak o kadar kolay olmaz. Bu durum, bazı kişilerin "başkaları nasıl olsa yapıyor, benim yapmama ne gerek var?" şeklinde düşünmesine-neden olabilir. Buna 'sosyal kaytarma' denir.
**Bir grupta yer almak, bireyin başkalarının çabasına sırtını dayayarak elinden geleni yapmamasına da neden olabilir.
**Özellikle grupta bulunan insanların emeklerinin toplamı sonucu ortaya bir işin çıkarılacağı durumlarda işten kaytarma meydana gelebilir.
**Grup içinde kimin ne kadar etkisi olduğunu belirleyemiyorsak sosyal kaytarma ortaya çıkar.
Sosyal Kaytarma Önemli Sonuçlara Yol Açabilir:
**Bazılarının diğerlerine göre daha çok emeğinin geçmesi, işin kalitesinin düşmesine, grup içi gerilimlerin oluşmasına neden olur.
İnsanlar neden sosyal kaytarma davranışı içine girerler?
**İnsanların grup içinde çalışırken harcadıkları çabanın gözden kaybolup gideceğini düşünmelerindendir.
Bunun sonucunda,
Bunun sonucunda,
**Yani Sosyal kaytarma, kişilerin grup içindeki çabalarının saptanamayacağı görüşünden ileri geliyor.
**İnsanlar davranışları için kendilerini daha az sorumlu hissederler ve daha az çaba gösterirler
SOSYAL KAYTARMAYI AZALTMANIN-ÖNLEMENİN YOLLARI
1.Grup içinde herkesin ne yapıp yapmadığının saptanabilir hale getirilmelidir.
**İnsanlar ne kadar emek harcadıklarını gizleyemedikleri zaman, işten kaytarmayı da göze alamıyorlar.
2.Grup üyelerinin başarılı olmayı bir değer olarak önemsemelerini sağlamaktır
**Grup içinde çok çalışmaya yönelik bir norm olması sosyal kaytarmaya olan eğilimi azaltabilir. Hatta, grubun büyüklüğü arttıkça, bu normun baskısı artabilir ve bireylerin daha çok çalışmasına yol açabilir
3. Gruptan Dışlamak.
4.Her grup üyesinin, kendisini ve grubun tümünü belli standartlar ışığında değerlendirebilmesi için olanağa sahip olmasıdır.
**Başka bir deyişle, sosyal kaytarma sadece kişilerin, ne kadar katkıda bulunduklarının saptanamadığına inanmalarından dolayı değil, katkılarının ne kendileri ne başkaları tarafından değerlendirilmeyeceğini düşünmelerinden de kaynaklanabilir.
Örnek: Bir firmada çalışan bir kişinin aldığı maaş o kişi az da çalışsa çok da çalışsa aynı kalıyorsa, kişi "neden çok çalışayım ki, nasıl olsa maaşımda bir değişiklik olmuyor, ne kadar çalıştığım kimsenin umurunda değil" diye düşünebilir. Oysa, gösterdiği performansın değerlendirmeye tabii tutulacağını bilen bir kişi, yüksek ve düşük performansın neler getirip götüreceğini de bilir ve ona göre davranır.
SOSYAL HIZLANDIRMA ve SOSYAL KAYTARMA
**Sanna’ya göre bu iki olgu, Bandura’nın (1986) kişisel etkinlik kuramı çerçevesinde anlaşılabilir.
**Bu kuramda insan güdülerinin iki türlü beklenti tarafından belirlendiği öne sürülüyor:
1)Kişisel etkinlik beklentisi: Kişinin belli bir işi başarabileceğine dair beklenti.
2) Sonuç beklentisi: Belli bir davranış veya çalışmanın belli sonuçlar getireceği inancı.
Kişisel Etkinlik ve Sonuç Beklentilerinin Sosyal Hızlandırma ve Sosyal Kaytarmadaki Rolünü ve arasındaki ilişkiyi "Sanna" şu şekilde kuruyor:
1.Yüksek sonuç beklentisiyle birlikte oluşan yüksek kişisel etkinlik beklentisi.
**Olumlu değerlendirme beklentilerini artırır.
**Bu koşullar altında performans artar.
**Kişiler bir işte başarı göstereceklerine inanırlar ve bu durumun iyi sonuçlar getireceğini düşünürlerse, daha fazla çalışırlar.
2.Yüksek kişisel etkinlik beklentileri olan kişiler bir taraftanda düşük sonuç beklentisi taşıyorlarsa
**Olumlu değerlendirme beklentisi oluşmaz ve bu koşullar altında performans düşer.
Kişisel Etkinlik ve Sonuç Beklentilerinin Sosyal Hızlandırmadaki Rolü
**Kişisel etkinlik beklentisi yüksek olan kişi, başkalarının varlığında yalnız olduğu zamanlara oranla daha yüksek performans gösterecektir, çünkü başkalarının varlığı sonuç beklentisini de yükseltir ve hata sayısı daha azdır.
(Başkaları kişinin gösterdiği yüksek performansı görür ve takdir ederler.)
**Kişisel etkinlik beklentisi düşük olan kişi, yalnız olduğu zaman daha iyi çalışır, çünkü başarısız olabileceğini düşündüğü için, başkalarının varlığında sonuç beklentisi düşük olur (Başkaları onu olumsuz değerlendirebilir)
Kişisel Etkinlik ve Sonuç Beklentilerinin Sosyal Kaytarmadaki Rolü
**Kişisel etkinlik beklentisinin yüksek olduğu durumlarda, gruplarda çalışan kişiler, yalnız çalışan ya da başkaları tarafından gözlenen kişilerden daha az performans gösterirler.
(Çünkü grup içinde gösterilen kişisel çabalar farkedilmeyecek ve bu yüzden sonuç beklentisi düşecektir)
**Kişisel etkinlik beklentisi düşük olduğunda, grup içinde çalışan kişiler, yalnız çalışan veya başkaları tarafından gözlenen kişilere oranla daha yüksek performans gösterirler.
ELEŞTİRİSİZ GRUP TARTIŞMASI
**Bu teknikte: Grup içinde herkes bir problemin çözümü hakkında aklına gelen her şeyi eleştiri korkusu olmadan söyleyebilmekte, fikirler ortaya koyabilmekte, böylece grup üyelerine geniş bir özgürlük tanınmaktadır.
**Eleştirisiz grup tartışmasında, insanların yalnız başlarına olduklarından iki misli daha fazla fikir geliştirdikleri bulunmuştur.
Not: Bu yazının hazırlanmasında Psikolojik Danışman Mustafa kalaylı'nın katkıları ve Floyd Henry Allport'un sosyal psikoloji kitabı başta olmak üzere birçok kaynaktan faydalanılmış olup grubun bireyin verimliliğine etkisi nedir, psikoloji, sosyal hızlandırma, sosyal kaytarma, sosyal kolaylaştırma, sosyal psikoloji, sosyal ket vurma, eleştirisiz grup tartışması ile ilgilidir.
Not: Bu yazının hazırlanmasında Psikolojik Danışman Mustafa kalaylı'nın katkıları ve Floyd Henry Allport'un sosyal psikoloji kitabı başta olmak üzere birçok kaynaktan faydalanılmış olup grubun bireyin verimliliğine etkisi nedir, psikoloji, sosyal hızlandırma, sosyal kaytarma, sosyal kolaylaştırma, sosyal psikoloji, sosyal ket vurma, eleştirisiz grup tartışması ile ilgilidir.
Share This:
MUSTAFA KALAYLI
I'SİTEMİZDE; İNSAN VE İNSANLIĞA FAYDALI OLABİLECEK "İYİ, DOĞRU VE GÜZEL OLAN HER ŞEY" SİZLERİN İSTİFADENİZE SUNMAKTAYIZ ....
Yorum Yok " GRUBUN BİREYİN VERİMLİLİĞİNE ETKİSİ "